بورس در آستانه دو هفته نوسان آرام؛ تحلیل مهدی ساسانی نشان می‌دهد شاخص تا محدوده سه میلیون واحد افت ملایم خواهد داشت. ریسک آب و ابهام بودجه ۱۴۰۵ فضای احتیاط را تقویت کرده، اما انتقال ارز فولادی‌ها و پالایشی‌ها به تالار دوم، سیگنال رشد سودآوری صنایع سنگین است. جهت بعدی بازار به تصمیم‌های بودجه‌ای آذرماه گره خورده است.
بورس24 : در حالی‌که صنایع بزرگ با چالش تازه‌ای چون احتمال جیره‌بندی آب و ابهام‌های بودجه سال ۱۴۰۵ روبه‌رو هستند، بازار سرمایه مرحله‌ای تازه از آزمون پایداری خود را تجربه می‌کند. شرکت‌هایی که پیش‌تر در دوره‌های محدودیت برق و گاز فعالیت خود را حفظ کردند، اکنون نیز به‌دنبال مدیریت ریسک و سازگاری با شرایط جدید‌اند. روند آرام شاخص و حرکت نوسانی بازار نشان می‌دهد که فضای کلی، همچنان به سمت ثبات پیش می‌رود. در این میان، نقش سیاست‌های ارزی و تصمیم‌های بودجه‌ای دولت در تعیین مسیر صنایع، به‌ویژه فولادی‌ها و پتروشیمی‌ها، بیش از هر زمان دیگر اهمیت یافته و می‌تواند جهت اصلی بازار را در ماه‌های آینده مشخص کند.
مهدی ساسانی، کارشناس بازار سرمایه به بورس24 می‌گوید که این بازار دو هفته نوسانی خواهد داشت و سپس در انتظار بودجه می ماند، حرکت بعدی بازار به روند بودجه بستگی دارد.
با توجه به شرایط فعلی صنایع و مسائلی که اخیراً درباره احتمال جیره‌بندی آب مطرح شده، آیا این موضوع می‌تواند چالش جدی برای شرکت‌های بزرگ صنعتی محسوب شود؟
شرکت‌های ما با توجه به اینکه در سال‌های اخیر با مشکلات بسیار زیادی روبه‌رو بودند و به نوعی می‌شود گفت خودشان را با این شرایط وفق داده بودند، اینکه یک مشکل جدید مثل بی‌آبی به آن اضافه شود نمی‌تواند یک مشکل لاینحل باشد. چراکه ما در سال‌های قبل شاهد بودیم که در برخی از فصل‌های سال شرکت‌های ما گاز نداشتند، در برخی فصل‌ها برق نداشتند، اما با همه این تفاسیر توانستند گزارش‌های مالی خوبی ارائه دهند و سودهای قابل توجهی کسب کنند. الان هم این بحثی که پیش آمده مبنی بر احتمال جیره‌بندی آب، طبیعتاً یک ریسک برای صنایع است، اما به آن حدی نیست که آن‌ها را از فعالیت اصلی‌شان دور کند یا باعث اختلال در سودآوری شود. من شخصاً فکر می‌کنم این موضوع هم مدیریت خواهد شد و آن کسری که ایجاد می‌شود از راه‌های دیگر توسط شرکت‌ها جبران می‌گردد.
در مورد نوسانات چند روز اخیر بازار و اصلاح شاخص چه نظری دارید؟
منفی‌هایی که در چند روز اخیر بازار شاهد بودیم، با توجه به اینکه در دو ماه گذشته رشد خوبی رخ داده بود، کاملاً طبیعی است که پس از یک دوره رشد، بازار وارد فاز افزایش عرضه شود. مدت‌ها بود برخی از سهامداران حس می‌کردند که بازار نیاز به اصلاح دارد. خوشبختانه اصلاح به‌صورت مدیریت‌شده و با تدابیری که به نظر می‌رسد وزارت اقتصاد با همکاری سازمان بورس اتخاذ کرده‌اند، از دو سه روز پیش آغاز شده و نشانه‌های آن مثبت است. عمق این اصلاح زیاد نیست و خطرناک هم به نظر نمی‌رسد؛ چراکه از نخستین روز شروع اصلاح، ما شاهد جمع‌آوری صف‌های فروش بودیم، اتفاقی که می‌تواند در روزهای آینده به تعادل بازار بیانجامد و پس از این دوره گذرا، دوباره شاهد بازگشت بازار به شرایط خوب باشیم.
وضعیت گزارش‌های شرکت‌ها و پیش‌بینی عملکرد صنایع در گزارش ۹ماهه چگونه است؟
اگر گزارش‌های شرکت‌ها را بررسی کنیم، می‌بینیم که با وجود مسائل سه‌ماه تابستان و شرایط جنگی که پیش آمد، بسیاری از شرکت‌ها گزارش‌های بسیار خوبی ارائه داده‌اند. به‌ویژه رشد کرک اسپرد شرکت‌های پالایشی در تابستان، شرایط مطلوبی برای آن‌ها رقم زد. اکنون با گذشت یک‌ماه‌ونیم از پاییز، نرخ کرک اسپرد همچنان اعداد بالایی را نشان می‌دهد؛ بنابراین انتظار می‌رود در گزارش ۹ماهه نیز همین شرکت‌ها عملکرد خوبی داشته باشند. همچنین طبق صحبت‌های مطرح‌شده، ارز شرکت‌های فولادی و سنگ‌آهنی به‌زودی قرار است به تالار دوم بیاید و این موضوع می‌تواند موجب افزایش سودآوری آن‌ها شود و بخشی از ریسک موجود را پوشش دهد. سایر صنایع نیز هر یک از اخبار و اتفاقات مثبتی بهره‌مند می‌شوند که به بهبود شرایط آن‌ها کمک خواهد کرد.
یکی از موضوعات داغ این روزها، بودجه سال ۱۴۰۵ است. ارزیابی شما از تأثیر احتمالی آن بر بازار سرمایه چیست؟
ما کم‌کم به فصل بودجه‌بندی سال ۱۴۰۵ نزدیک می‌شویم و گمانه‌زنی‌های زیادی در این خصوص مطرح شده است. یکی از مهم‌ترین موارد، احتمال حذف دو نرخ هاب اروپایی از نرخ‌گذاری سوخت پتروشیمی‌هاست. اگر این موضوع در بودجه سال ۱۴۰۵ لحاظ شود و کف و سقفی برای آن تعیین گردد، ریسک افزایش نرخ دلار و بالا رفتن نرخ ریالی خوراک از دوش شرکت‌ها برداشته می‌شود و این خبر بسیار خوبی برای بازار سرمایه خواهد بود. از سوی دیگر، چون گاز مصرفی سایر صنایع نیز ضریبی از نرخ خوراک است، تثبیت یا کاهش نرخ خوراک به معنای تثبیت نرخ گاز مصرفی صنایع دیگر خواهد بود. بنابراین بستگی دارد ببینیم این موضوع در لایحه بودجه بنیان می‌شود، رأی می‌آورد یا دولت اصلاً آن را می‌پذیرد یا خیر.این ابهام فعلاً باعث احتیاط برخی سرمایه‌گذاران شده و تا زمان ارائه لایحه بودجه در آذرماه، می‌تواند ریسک و عدم شفافیت بیشتری برای بازار سرمایه و به‌ویژه گروه‌هایی که بودجه سال آینده بر سودآوری‌شان اثر مستقیم دارد، ایجاد کند.
درباره صنایع فولادی و شرایط آن‌ها در مواجهه با بحران آب، چه تمهیداتی اندیشیده شده؟
مقطعی بود که شرکت‌ها برق و گاز نداشتند اما توانستند شرایط را مدیریت کنند. اکنون نیز با اضافه شدن چالش آب، قطعاً برنامه‌هایی خواهند داشت. احتمالاً همان پروژه انتقال آب از جنوب کشور که چند سال پیش برای اجرای آن صحبت شد و قرار بود فولاد مبارکه پیش‌قدم شود، مجدداً مطرح شود؛ پروژه‌ای برای احداث خط لوله آب از جنوب به نواحی صنعتی. در گذشته نیز با اجرای طرح‌های مشابه، شرکت‌های سیمانی و فولادی را تنها یک یا دو شیفت تعطیل کردند و تعطیلی کامل رخ نداد.
به نظر می‌رسد اکنون نیز با وجود جیره‌بندی احتمالی، فولادی‌ها تعطیلی قطعی نخواهند داشت، هرچند تأثیر محدود آن بر تولید و سودآوری قابل انتظار است. دومین نکته این است که یکی از دلایل اصلی درجا زدن اخیر برخی از سهم‌ها به همین نگرانی‌ها برمی‌گردد. تقریباً می‌شود گفت دو سه هفته پیش این مسئله آغاز شد و حالا رفته‌رفته بیشتر مطرح می‌شود.
گفته می‌شود هر زمان نرخ دلار کنترل شود، بازار در حالت ثبات قرار می‌گیرد. الان هم چنین اتفاقی افتاده؟
آنچه برای شرکت‌های بورسی اهمیت داشت، انتقال نرخ از حالت توافقی به بازار اول بود. اکنون اما زمانی که نرخ از بازار اول به بازار دوم، یعنی تالار دوم، انتقال پیدا می‌کند، در اصل برای شرکت‌های بورسی به نوبت این رشد دلار دارد لحاظ می‌شود. طبیعتاً شرکت‌هایی که ارز خود را با نرخ مثلاً ۶۹ یا ۷۰ هزار تومان تسعیر می‌کردند، اکنون با نرخ ۹۵ تا ۱۰۰ هزار تومان تسعیر می‌کنند و این خود یک جهش نرخ دلار برای شرکت‌های بورسی محسوب می‌شود، زیرا بسیاری از شرکت‌ها هیچ‌گاه از دلار آزاد تأثیر نمی‌گرفتند تا بخواهند از آن تأثیر بگیرند.
منظور این است که ورود شرکت‌ها به تالار دوم چه تأثیری خواهد داشت؟
تعداد شرکت‌هایی که وارد تالار دوم می‌شوند، به‌مرور در حال افزایش است و عملاً می‌شود گفت نرخ‌های ۶۹ یا ۷۰ هزار تومانی تالار اول کم‌کم کنار گذاشته می‌شود. این امر خود موجب یک رشد حدود ۴۰ تا ۵۰ درصدی در نرخ دلار شرکت‌ها خواهد شد. اکنون شرکت‌های کوچک که قبلاً در تالار دوم بودند، جا را برای شرکت‌های بزرگ‌تر باز کرده‌اند؛ ابتدا فولادی‌ها در حال ورود هستند، سپس پالایشگاهی‌ها خواهند آمد و بعد سایر صنایع به ترتیب این مسیر را طی می‌کنند. من فکر می‌کنم دلاری که باید برای شرکت‌های بورسی در نظر گرفته شود، دلار بازار اول و بازار دوم است، نه دلار بازار آزاد؛ چون هیچ‌کدام از این شرکت‌ها با آن دلار فعالیت نمی‌کردند.
درباره بودجه و نرخ خوراک پتروشیمی‌ها چه نظری دارید؟ به نظر می‌رسد تیغ دولبه باشد.
من از بودجه به‌عنوان «ابهام» یاد کردم، چون هرچه به زمان ارائه بودجه نزدیک‌تر می‌شویم، این ابهام برای سرمایه‌گذاران بیشتر می‌شود. این امکان وجود دارد که حتی دولت این موضوع را به‌عنوان لایحه به مجلس ارائه ندهد، زیرا قبول کاهش نرخ خوراک به معنای کاهش بخشی از درآمدهای دولت است. بنابراین هرچه به آذرماه نزدیک‌تر شویم، این موضوع به‌عنوان ابهام در تصمیم‌های سرمایه‌گذاران بیشتر خود را نشان می‌دهد و همه منتظرند ببینند در بودجه چه تصمیمی گرفته می‌شود تا بتوانند سیاست‌های خود را بر همان اساس تنظیم کنند.
با این شرایط، تا پیش از بررسی بودجه در آذرماه، روند بازار را چگونه می‌بینید؟
می‌توان این روند را پیش‌بینی کرد. به نظر من بازار تا قبل از ورود به فاز بودجه، یعنی تا حدود آذرماه، شرایط اصلاحی و نوسانی خواهد داشت. این یعنی حرکت آرام و رفت‌وبرگشتی، نه اصلاح شتاب‌دار.
شدت این اصلاح را چقدر می‌دانید؟
با توجه به اقدام وزارت اقتصاد برای ترمیم بازار سرمایه بعد از جنگ دوازده‌روزه، بازار کم‌کم به حالت بهتری رسیده است. اگر اصلاح رخ بدهد، اصلاحی آرام خواهد بود. از نظر عددی، شاخص ممکن است تا محدوده سه میلیون یا دو میلیون و ۹۰۰ هزار واحد پایین بیاید، بیشتر از این نه. از نظر زمانی هم این نوسانات احتمالاً یکی‌دو هفته طول می‌کشد؛ یعنی بازار به‌صورت آرام بالا و پایین می‌رود.
یعنی انتظار دارید بازار تا دو هفته آینده در همین وضعیت نوسانی بماند؟
از همین یکی‌دو روز آینده احتمالاً بازار جمع می‌شود و دوباره چند روز رشد می‌کند، بعد دوباره چند روز افت می‌کند. در مجموع در دو هفته انتهایی آبان، رشد قابل‌توجهی نخواهیم داشت و میل بازار بیشتر به سمت افت آرام است. بعد از آن در آذرماه باید دید تصمیم‌ها و خبرها چه خواهند بود. اگر تصمیم‌های مثبت اقتصادی یا سیاسی گرفته شود، کف‌سازی جدید اتفاق می‌افتد.در آن زمان، بسته به نوع خبرها از مذاکرات سیاسی گرفته تا تصمیم‌های وزارت اقتصاد، وزارت نفت، وزارت نیرو و همچنین انتشار اولیه لایحه بودجه بازار دوباره مسیر و سمت‌وسوی خود را پیدا خواهد کرد.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.